برگزاری دوره دوم کلاس های ایمنی HSE
بهمن ۲۳, ۱۳۹۵ در ۱۲:۲۵ ب.ظ توسط saze
ایمنی در ساختمان
شروع عملیات ساختمانی صرفا پس از صدور مجوز احداث بنا انجام خواهد شد که شامل بر پا نمودن و نصب اعضای فلزی سازه , اجرای سازه های بتنی و سایر اقدامات می باشد که در مجلد دوازدهم مقررات ملی ساختمان به تفضیل آمده است . ضمنا مالک , مالکین و ذینفعان و همچنین پیمانکاران و انبوه سازان موظفند اقدامات ذیل را به منظور حفظ و تامین ایمنی عمومی به عمل آورند :
۱ – کلیه اشخاص حقیقی یا حقوقی صدر الذکر , مسئول اجرای مقررات ایمنی و تامین حفاظت از بروز حادثه در حین انجام کار یا عملیات خواهند بود
۲ – مالک یا بهره بردار یا پیمانکار برای تامین حفاظت , سلامت و بهداشت کارگران در محل کار وسایل و امکانات لازم را تهیه و در اختیار آنها قرار داده و بر نحوه استفاده از وسایل و رعایت مقررات نظارت می نماید .
۳ – در صورت احتمال وقوع حادثه و یا فرو ریختن ابنیه احداثی و یا در حال تخریب , مالک موظف است فورا کار را متوقف , کارگران را از محل کار دور و نسبت به رفع خطر اقدام نماید .
۴ – مسدود یا محدود نمودن پیاده رو ها , معابر عمومی و سایر فظاهای عمومی برای انبار کردن مصالح و یا انجام عملیات ساختمانی با رعایت موارد زیر امکان پذیر می باشد
الف ) وسایل , تجهیزات و مصالح ساختمانی باید در جایی قرار داده شوند که حوادثی برای عابرین , وسایل نقلیه , تاسیسات عمومی و ساختمان های مجاوربوجود نیاوردند .
وسایل فوق شب ها نیز باید بوسیله علایم درخشان و چراغ های قرمز احتیاط مشخص شوند .
ب ) در مواردی که پایه های داربست در معابر عمومی قرار گیرد , باید با استفاده از وسایل موثر از جا به جا شدن و حرکت پایه های آن جلوگیری شود .
ج ) هنگامی که بر اثر انجام عملیات ساختمانی خطری متوجه رفت و آمد عابرین یا وسایل نقلیه های که در حال تردید هستند , باید موارد زیر رعایت گردد :
۱- گذاشتن یک یا چند نفر نگهبان با پرچم اعلام خطر
۲- نصب چراغهای چشمک زن یا علایم شبرنگ
۳- نصب علائم آگاهی دهنده و وسایل کنترل مسیر
۴- ایجاد سازه های حفاظتی محصور کننده
د ) بر روی محل های حفاری در معابر عمومی , باید یک پل موقت عبور عابر پیاده با مقاومت لازم ایجاد شود و در صورتی که حفاری در خیابان باشد باید موقتا پلی با مقاومت کافی جهت عبور و مرور وسایل نقلیه نیز ایجاد شود .
ه ) کلیه پرتگاه ها در کارگاه ساختمانی , محوطه اطراف آن وفضاهای عمومی که احتمال خطر سقوط افراد در آن وجود دارد ، باید تا زمان پوشیده و محصور شدن نهایی یا نصب حفاظ ها و نرده های دائم و اصلی به وسیله پوشش ها یا نرده های حفاظتی محکم و مناسب به طور موقت حفاظت گردند .
همچنین چنانچه احتمال سقوط و ریزش ابزار کار یا مصالح ساختمانی وجود داشته باشد , باید نسبت به نصب پا خوره های مناسب اقدام گردد .
و ) بار گذاری بیش از حد ایمنی بر روی هر گونه اسکلت , چوب بست , حفاظ , نرده , پوشش های موقتی , سر پوش دهانه ها و گذرگاه ها و نظایر آنها مجاز نیست .
ایمنی پلکان:
۱: کلیه پلکان‌ها – سکوها – و پاگردها باید استحکام کافی داشته و تحمل فشار و سنگینی بارهای عادی را داشته باشد
۲: پلکان‌ها و سکوهایی که از مصالح مشبک ساخته شده‌اند ابعاد چشمه‌های آن نباید از ۲۵ میلیمتر تجاوز نماید تا اشیاء متفرقه امکان سقوط از آنرا نداشته باشد.
۳: عرض پلکان‌ها به استثنای پلکانهای سرویس و یا امدادی نباید در هیچ مورد از ۹۰ سانتیمتر کمتر باشد.
۴: اختلاف سطح بین دو پاگرد نباید هیچگاه از ۷۰/۳ متر تجاوز کند.
۵: پاگردهایی که در فواصل پلکان‌ها قرار دارند باید وسعتی در حدود ۱۰/۱ متر در جهت پلکان یا بیشتر به تناسب عرض پلکان داشته باشند.
۶: در تمام طول پلکان‌ها یک فاصله عمودی آزاد در حدود قد انسان باید منظور شود این فاصله آزاد نباید کمتر از ۲۰/۲ متر از سطح هر پله به موازات دیوار پله باشد.
۷: غیر از پلکانهای سرویس و یا امدادی عرض هر پله بدون محاسبه حاشیه یا برآمدگی آن نباید از۳۳سانتیمتر کمتر باشد و ارتفاع پله بین ۱۴ تا ۲۰سانتیمتر خواهد بود.
۸: کلیه پلکان‌ها بایستی از طرفپرتگاه به‌وسیله نردههایمخصوصپلکانحفاظت شوند.
۹: پلکان‌هایی که بیش از ۲۵/۲ متر عرض دارند بایستی علاوه بر نرده‌های کناری با یک نرده دستی میانه نیز مجهز باشند.
۱۰: ارتفاع نرده‌های پلکان از لبه هر پله نبایستی از ۷۵ سانتیمتر کمتر باشد و در صورتی که از این نرده‌ها به عنوان نرده‌های دستی استفاده شود بلندی آن نباید از ۸۵ سانتیمتر تجاوز کند.
۱۱: مدخل پنجره‌هایی که در پاگردهای پلکان باز می‌شود در صورتی که پهنای آنها بیش از ۳۰ سانتیمتر و فاصله با سطح پاگرد کمتر از ۹۰ سانتیمتر باشد بایستی به‌وسیله نرده حفاظت شوند.
۱۲: حداکثر شیب مجاز برای (راهروهای شیب دار) رامپ مورد استفاده افراد ۱۰ درجه است. این رامپ‌ها باید با کلیه شرائطی که در مورد پلکان‌ها منظور می‌شود از حیث ساختمان و عرض و نرده و غیره مطابقت داشته باشد.
ایمنی رنگ
طبق استاندارد هر رنگ دارای کاربرد ویژه ای بوده و در موارد خاصی بکار می رود.
قرمز : رنگ قرمز علامت توقف (کلیدهای توقف اضطراری) و تجهیزات پیشگیری و مبارزه با حریق مانند جعبه های هشدار دهنده،سطلهای شن و … را نشان می دهد.
نارنجی : این رنگ برای نشان دادن خطر بکار می رود. مثلابرای نشان دادن قسمتهای متحرک ماشین که می تواند ایجاد له شدگی،بریدگی و … بکند و نیز اگر حفاظ ماشین برداشته شود با این رنگ نشان می دهند.
سبز : برای نشان دادن راههای تخلیه،نجات،پستهای کمکهای اولیه،اجازه عبور وسایل نقلیه و بطور کلی معرف تاسیست حفاظتی است. رنگ سبز یعنی رنگ ایمنی.
آبی : از آنجاییکه آبی رنگ اصلی هشدار دادن می باشد برای نشان دادن خطر بکار می رود. کاربرد آن شامل برچسب زدن برای هشدار دادن به منظور جلوگیری از شروع و به راه افتادن ماشین هایی که تحت تعمیر بوده و کارگر در آنها مشغول بکار می باشد.
زرشکی (ارغوانی ): برای مشخص کردن خطر تابش اشعه هایی نظیر ایکس،آلفا،بتا،گاما،پروتون و … بکار می رود. این رنگ به همراه پره های شکسته شده در یک زمینه زرد برای نشان دادن اتاقها و محلهایی است که در آنجا مواد رادیواکتیو ذخیره یا جابجا می شود.
زرد: برای نشان دادن احتیاط،مخاطرات فیزیکی نظیر برخورد،سر خوردن،افتادن و ماندن بین چیزی بکار میرود.
سیاه و سفید : برای راهروهای رفت و آمد و خطوط جهت یابی بکار می رود.
سیاه و زرد : برای نشان دادن مسیر حرکت وسایل نقلیه مثل لیفتراک بکار میرود.
بخش آتش وساختمان
ایمنی در برابر آتش یکی از مهم‌ترین مسائلی است که در طراحی و اجرای ساختمان باید مورد توجه قرار گیرد. با توجه به رویکرد فعلی صنایع ساختمان به استفاده از انواع فرآورده‌های مدرن و با توجه به این که بسیاری از آنها اشتعال‌پذیرند، بیش از پیش لازم است اصول ایمنی در برابر آتش در مراحل مختلف ساخت و ساز به دقت درنظر گرفته شود. بخش آتش و ساختمان مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن با انجام پژوهشهای کاربردی و ارائه خدمات فنی در جهت کاهش خسارات جانی و مالی ناشی از آتش‌سوزی در ساختمان تلاش می‌نماید.
هدف اصلی بخش آتش و ساختمان، تأمین ایمنی جانی و مالی در برابر خطرات آتش‌سوزی است.
فعالیتهای بخش آتش و ساختمان:
محورهای اصلی فعالیتهای این بخش در حال حاضر به شرح زیر می‌باشد:
۱ـ انجام پروژه‌های تحقیقاتی با هدف ارتقاء ایمنی ساختمانها در برابر آتش و کاهش خطرات جانی و مالی ناشی از آتش‌سوزی، شامل :
الف ـ تحقیقات راهبردی در زمینه ایمنی در برابر آتش‌سوزی به منظور شناسایی مشکلات و تلاش در جهت رفع آنها به وسیله پژوهشهای کاربردی
ب ـ تهیه استانداردها، مقررات، دستورالعمل‌های اجرایی و راهنماهای مربوط به ایمنی ساختمانها در برابر آتش
پ ـ تحقیقات به منظور اصلاح خواص مواد، مصالح و سیستم‌های ساختمانی در برابر آتش به منظور جلوگیری از اشتعال، ایجاد تأخیر در گسترش آتش‌سوزی و افزایش مقاومت اجزای ساختمان در برابر آتش
ت ـ مطالعه و بررسی جنبه‌های طراحی معماری به منظور جلوگیری از گسترش آثار آتش‌سوزی (حرارت و دود ) در فضاهای مختلف ساختمان ، تأمین راههای خروج مناسب برای نجات افراد، در اختیار گذاشتن جزئیات اجرایی مناسب برای ایمنی ساختمان در برابر آتش و سایر فعالیتهای مشابه.
ث ـ بررسی ارتقاء ایمنی جانی و مالی در برابر آتش‌سوزی‌های احتمالی در ساختمان به وسیله سیستم‌های خودکار کشف و اطفای آتش‌سوزی،
ج ـ بررسی‌های تحلیلی آمار آتش‌سوزی با همکاری سازمان آتش‌نشانی
۲ـ تعیین مشخصات و رفتار مواد، مصالح و اجزای ساختمانی و نیز وسایل مورد استفاده در ساختمانها در برابر آتش به وسیله آزمایشهای استاندارد.
۳ـ ارائه آموزشهای تخصصی و عمومی در زمینه ایمنی در برابر آتش‌سوزی، از طریق برگزاری دوره‌های آموزشی، سمینارها، انتشار کتب، جزوات و نشریات مختلف.
۴ـ صدور گواهینامه‌ها، تائیدیه ها و نظریه‌های فنی برای محصولات ساختمانی طبق مقررات و استانداردهای مربوطه با امکانات موجود.
مواردی از قبیل بررسی رفتارهای انسانی در هنگام آتش‌سوزی، دینامیک گسترش آتش‌سوزی، مدلهای کامپیوتری و کنترل کیفی دستگاههای کشف و اطفاء در آینده با گسترش امکانات و نیروهای فنی جزو برنامه‌های بخش قرار خواهد گرفت.
ایمنی ساختمان در برابرصاعقه و رعد وبرق
در برخی از فصول سال (معمولاً اواخر زمستان و یا فصل بهار ) اتفاق می افتد و در اثر برخورد توده های باردار ابر با یکدیگر و آزادشدن مقادیر زیاد الکتریسیته ساکن موجود در این ابرها ایجاد می گردد . رعد وبرق تخلیه الکتریکی است که در اثر الکتریسیته ساکن بین دو ابر یا بین ابر و زمین ایجاد می شود .
رعایت نکات ایمنی در داخل ساختمان :
۱- وقتی رعد وبرق رخ می دهد , در منزل بمانید و بیرون نروید , مگر آنکه لازم باشد .
۲- به منظور جلوگیری از خطر آتش سوزی ناشی از صاعقه , یک برق گیر بر روی ساختمان های بلند نصب کنید .
۳- از درها و پنجره ها , بخاری های دیواری , شوفاژها و یا دیگر هادی های الکتریکی دور شوید .
۴- دو شاخه و وسایل برقی مانند تلویزیون و رادیو را از برق بیرون بکشید .
۵- دو شاخه تلفن را نیز بیرون بکشید و از کار کردن با تلفن خودداری کنید .
۶- چراغ برق را برای داشتن روشنایی مناسب روشن نگاه دارید . برخلاف عقیده ی عموم مردم این کار خطر برخورد صاعقه با منزل شما را افزایش نخواهد داد.
۷- پرده ها را بکشید و از ایستادن در نزدیکی پنجره ها خودداری کنید .
رعایت نکات ایمنی در خارج از ساختمان :
۱- از ایستادن در مناطق مرتفع , روی ساختمان های بلند , تپه , کوه یا هر ناحیه ی مرتفع دیگر به شدت پرهیز کنید .
۲- از تجهیزاتی که هادی جریان الکتریسیته هستند استفاده نکنید و در صورت وقوع رعد وبرق از آنها دوری کنید . مانند تراکتور , موتور سیکلت , دوچرخه , بیل های فلزی و …
۳- از درختان , سیم های برق( خصوصاً کابل های فشار قوی برق ) , لوله ها یا دیگر سازه های فلزی دوری کنید .
از حصارهای فلزی , خطوط برق و تلفن دور شوید .
۴- از پناه گرفتن زیر درختان پرهیز کنید . ( زیرا به علت برخورد برق و حرارت حاصل از آن , امکان آتش سوزی وجود دارد , لذا باید از این کار خودداری کنید )
۵- زیر سیم های برق هوایی , مخازن و شیشه ها پناه نگیرید , زیرا احتمال فروریختن و افتادن آنها وجود دارد .
۶- در صورتی که داخل قایق یا در حال شنا کردن هستید , به سرعت از آب خارج شوید و بدن خود را خشک کنید .
۷- در صورتی که در اتومبیل هستید , از درختانی که ممکن است روی آن بیفتد , دور شوید و سپس در جایی مناسب پارک کنید , و تا پایان خطر از وسیله نقلیه خود خارج نشوید . اما از دست زدن به قسمت های فلزی اتومبیل خودداری کنید .
۸- اگر در جنگل هستید , به سرعت از آنجا خارج شوید یا در زیر درختان کوتاه پناه بگیرید .
با رعایت نکات ایمنی امکان برخورد صاعقه با شما بسیار کم است و هیچ جای نگرانی نخواهد بود .
نکته : بدنی که دچار صاعقه زدگی شده , حاوی الکتریسیته نیست و می توانید کمک های اولیه ی ضروری را برای وی انجام دهید . بنابراین از دست زدن به بدن افراد صاعقه زده هراس نداشته باشید .
ایمنی نردبان
نردبانها ابزار ساده ای برای دست یابی به ارتفاعات و سطوح بالاتر می باشند که اگر از آنها به درستی استفاده و مراقبت نماییم، برای سالهای زیادی قابل استفاده خواهند بود. نردبانها از مواد اولیه متفاوت و در طراحی های متنوعی ساخته می شوند و در همه اشکال، اندازه ها موجود بوده و در صنایع گوناگون نیز موارد استعمال متنوعی دارند.
عمده ترین خطر هنگام استفاده از نردبانها، سقوط می باشد که در نتیجه انجام یک سری اعمال و شرایط ناایمن ایجاد می گردد که از جمله آنها می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
الف- موقعیت نامناسب نردبان نسبت به محل کار فرد ومصرف کننده آن
ب- ایستادن فرد بر روی پله های بالایی نردبان که منجر به برهم خوردن تعادل وی می شود
ج- گذاشتن نردبانها بر روی سطح ناپایدار و بی ثبات
چ- افزودن ارتفاع نردبان بوسیله قراردادن جعبه یا بشکه در زیر پایه های آن ممنوع است .
ح- دو نردبان کوتاه نباید بهم متصل و بجای نردبان بلند بکار برده شود
روش صحیح کاربرد نردبانها.
– نردبانها را در زاویه ای قرار دهید که به ازای هر ۴ فوت طول نردبان (۲/۱ متر)، معادل یک فوت (۳/۰ متر) از دیوار فاصله داشته باشند؛ یعنی باید فاصله پای نردبان از پای دیوار، یک چهارم طول نردبان باشد.
– در هر زمان تنها یک نفر مجاز به بالا رفتن از نردبان می باشد.
– نردبان یکطرفه بیش از ده متر ممنوع است
– افرادی که از نردبانها استفاده می کنند باید از کفشهای مقاوم در مقابل سرخوردگی استفاده کنند.
– همواره از خطوط انتقال نیرو دوری نموده و حداقل ۳ متر از آنها فاصله داشته باشید، اگر ولتاژ بیش از ۵۷۰۰۰ ولت است، فاصله ایمنی ۵ متر می باشد و در زمان لازم، ضرورتاً از نردبانهای با ریلهای نارسانا استفاده کنید، در این موقع پوشیدن لباس محافظ و کفش های با کفهای لاستیکی نیز توصیه می گردد.
– استفاده از کفشک برای جلوگیری از سرخردن و حفظ تعادل نردبان توصیه می شود
– نردبان باید طوری قرارگیرد که سطح بالایی آن حداقل ۳ فوت (ا متر) بالاتر از تکیه گاه بالایی باشد که این قسمت بعنوان دستگیره ای برای پیاده شدن بر روی بام، داربست و… بکار می ورد.
نردبانهای چوبی : این نردبانها از چوب با وزن مخصوص بالا (و البته چوبهای بدون لبه ها و تراشه های تیز) ساخته شده اند.
مزایای نردبانهای چوبی:
برخی از نردبانهای چوبی نیز با روغن خاصی پوشیده می شوند که از نظر پوشش دهی، مناسب می باشد . اما مشکلی که ایجاد می کند آن است که نردبان چوبی را در مقابل جریان الکتریسیته ، رسانا می سازد که این امر باعث وارد شدن خدشه به یکی از مزایای اصلی نردبانهای چوبی می گردد.
نردبان های فایبر گلاس:جنس اولیه آنها از نوعی ماده مصنوعی می باشد که در حالت خشک جریان الکتریسیته را عبور نمی دهد .
مزایای نردبانهای فایبرگلاس
. فایبر گلس در زیر نور خورشید و یادر کنار منابع تولید گرما خشک نشده و پوسته پوسته نمی گردد . فایبر گلس از جمله مواد متراکم بوده و نسبت به فلزات گرمای کمتری را هدایت می کند ، هچنین می تواند در برابر تماس کوتاهی با درجه حرارتهای بسیار بالا مقاومت نماید
نردبانهای آلومینیومی: نردبانهای آلومینیومی به دو دسته تقسیم می شوند که شامل نردبانهای با ریلهای یکپارچه و نردبانهای با ریلهای نواری شکل می باشد .